Hatay-Altınözü İlçesi

Altınözü​

TARİHÇE

Altınözü adının Osmanlılar zamanında verildiği, o dönemde Fatikli Mahalle’sinde düzenlenen tapu kayıtlarından Altınözü isminin geçmesinden anlaşılmaktadır. Altınözü, Araplar tarafından alınmasından sonra kale tipi şato anlamına gelen Kasır diye anılmış ve zamanla bu kelime bozularak, halk arasında Kuseyr denilmeye başlanmıştır. İslâmiyetin yayılmasından sonra Altınözü’ ne hakim olan Kozkalesi, Hz. Ömer devrinde 638 yılında Araplar tarafından fethedilmiştir. Daha sonra Haçlıların eline geçmiş ve bu durum 150 yıl devam etmiştir. Ancak Memluk Sultanı Baybars daha sonraları Kuseyr (Altınözü) bölgesini ele geçirmiş ve bu bölgede 1515 yılına kadar hakimiyetini sürdürmüştür.

Osmanlı Sultanı Yavuz Sultan Selim Mısır seferi (1515) sırasında Kuseyr bölgesini Osmanlı’lara bağlamıştır. Bölgede altın madenleri olduğu için de kente Altınözü adı verilmiştir. II. Abdulhamit’in toprak reformu sırasında Altınözü Halep Vilayetine bağlanmıştır. 1. Dünya savaşı sonrasında Altınözü’ndeki milisler, Türkiye ile Fransa arasında imzalanan 1921 Ankara anlaşmasına kadar Fransızları 3 yıl süreyle Altınözü’ne sokmamıştır. Ancak Ankara antlaşmasından sonra Altınözü’ne giren Fransızlar, Hatay’ın Anavatana katılışına kadar ( 23 Temmuz 1939) milislerle uğraşmıştır. Hatay’ın Anavatana katılışı ile bu durum son bulmuştur. Hatay il ilan edildikten sonra Altınözü de ilçe olarak 1945 yılında Hatay’a bağlanarak 15 ilçeden biri olmuştur.

Altınözü’nde günümüze ulaşan eserler arasında Koz Kalesi,Koz Kale Köyü yakınında olup, Kürşat Kalesi olarak da tanınmaktadır. Çevreye göre yüksek bir kayalık üzerindeki kale, kalınduvarlarla güçlendirilmiştir.Büyük bir bölümü harap olmakla beraber, güney tarafında 100 m. uzaklıkta iri blok taşlardan yapılmış burcu iyi durumdadır. helenistik dönemde yapılan bu kale Bizanslılar ve Haçlılar tarafından kullanılmış, 1268’de Baybars tarafından ele geçirilmiştir. Bunadan sonra da önemini yitirmiştir.

Altınözü Yunushan Köyü’nün 3 km. batısında bir dağın eteğinde olan 20 m. uzunluğunda 12 m. genişliğindeki Sırtlan Mağarası; ilçe merkezine 8 km. uzaklıkta Yunuhsan Köyü yakınındaki Gelinler Dağı’nda MÖ.III. ve I. yüzyıllar arasında Roma ve Bizans dönemlerinde bir yerleşim yeri bulunuyordu. Burada yaşayanlar, kayalara oyulmuş evlerde yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Ayrıca çevrede çok satıda katlı mezarlara da rastlanmıştır. Altınözü Tokaçlı Köyü’ndeki kalınrıların Melik-i Hileni’nin yazlık sarayı olduğu söylenmektedir. Burada yapılan kazılarda çok sayıda altın ve günlük kullanım eşyaları ile karşılaşılmıştır. Altınözü ile Koz Kalesi arasında rastlanılan kalıntıların ne olduğu anlaşılamamakla beraber, burada yapılan kaçak kazılarda altın gümüş ve tarihi esere rastlanmıştır. İlçede günümüze gelebilen eserler arasında; KozKalesi, Sokollu Mehmet Paşa Köprüsü bulunmaktadır.

1) İSLAMÎ DÖNEME AİT TARİHİ MEKANLAR:

**a)**Altınözü merkez Fatikli Mahallesinde 1875 yılından kalma tarihi Fatikli Camii vardır. 2008 yılında Vakıflar Bölge Müdürlüğünce restore edilmiştir.

**b)**Karsu Köyünde, 19. Yüzyıldan kalma cami minaresi vardır.

c) Akdarı Köyünde, Nusayri vatandaşlarımızca kutsal kabul edilen Peygamberimiz Hz. Muhammed’in sahabesi Mıktad bin Esved’e ait Mıkdat Makamı ziyaret yeri ve mesire alanı vardır.

**d)**Kamberli Köyü sınırlarında Eski Ziyaret yeri diye bilinen, halk arasında “Şeyh İskender Türbesi” olarak adlandırılan ve tarihi belirlenemeyen yapı vardır.

2) HIRİSTİYANLIK DÖNEMİNE AİT ESERLER:

a) 3. Yüzyıla ait Altınözü Sarılar Mahallesinde, erken Hıristiyanlık döneminden kalma, Ortodoks Hıristiyanlarca kutsal kabul edilen ve ziyaret edilen Aziz Deyr Marcurcos türbesi vardır.

b) Altınözü Sarılar Mahallesinde, Ortodoks Hıristiyanlara ait halen ibadete açık olan 9. Yüzyıldan kalma Kaddis Marcircos Kilisesi (Aya Yorgi Kilisesi) vardır.

c) Tokaçlı Köyünde 14. Yüzyıldan kalma ve halen ibadete açık olan Maria Ana Ortodoks Kilisesi vardır.

d) Tokaçlı Köyünde Hıristiyanlarca kutsal kabul edilen ve Meryem Ana’nın zuhur ettiği yer olarak inanılan ziyaret makamı vardır.

3) YUNUSHAN, KAMBERLİ, KOZKALESİ, AKAMBER KÖYLERİ ARASINDA KALAN GELİNLER DAĞI: Bu mevkiide Peri Bacaları dikitleri, bu kayalıklarda çok sayıda ilk çağ, Selevkoslar ve Roma dönemlerine ait kaya mezarları, yerleşim yerleri, mağaralar ve yer altı su sarnıcı vardır.

4) YANIKPINAR KÖYÜ GEDİK MEVKİİ: İlk çağ dönemlerine ait kaya mezarları ve mağaralar vardır.

5) YANIKPINAR KÖYÜ ALTINÖZÜ-ANTAKYA-YAYLADAĞI SINIRININ KESİŞTİĞİ KAYACIK MEVKİİ: Taş Çağı dönemine ait kayalıklardaki mağaralarda yerleşim yerleri vardır.

6) KOZKALESİ: Kozkalesi Köyü mevkiinde eski çağlardan beri kullanılmakta olan Altınözü (Kuseyr)-Antakya yolunda hakim bir tepe üzerinde güvenliği sağlamak üzere Antakya Prensliği döneminde yapıldığı sanılan Kursat (Koz) Kalesi bulunmaktadır. Antakya Latin Patriği bu kalede ikamet etmiştir. Bu kale, Sultan Baybars tarafından 1268 yılnda Memlûk Türk hakimiyetine alınmış; 1515 yılında Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlı hakimiyetine girmiştir.

7) HATAY İLİNİN EN BÜYÜK SULAMA BARAJI: Yarseli Barajı, Altınözü İlçesi topraklarındadır. Barajda değişik türde tatlı su balıkları vardır.

8) TÜRKİYE-SURİYE ORTAKLIĞI İLE ASİ NEHRİ ÜZERİNDE YAPIMI DEVAM EDEN DOSTLUK BARAJI: Türkiye’ye ait olan kısmı, Altınözü ilçesi topraklarındadır. Bu barajın inşası tamamlandığında hem sulama, hem de elektrik üretimi gerçekleşecek ve Altınözü’nün ekonomik ve turistik potansiyeline önemli katkı sağlayacaktır.

9) İLÇEMİZİN YEMEK KÜLTÜRÜ OLDUKÇA ZENGİNDİR: Sadece ilçemize mahsus olan biber ve zeytin posası ile yapılan “Katıklı Ekmek”, Tereyağı ve un ile yapılan “Tuzlu Akir”, “Tuzlu Yoğurt”, “Altınözü Aşuru”, “Tandır Ekmeği”, “Ağızlı Katayıf”, “Közde Künefe”. “Zeytinyağlı Kekik Salatası”, “Murç Salatası”, kahvaltılık “Altınözü Toz Zahteri”, ince ve uzun taneli özel bir pirinçten yapılan “Maklube”, “Peynirli Un Helvası”, nar ekşisi ile yapılan “İçli Köfte”, kabaktan yapılan “Boranî” ve bunların dışında çok zengin bir mutfağı olan Hatay mutfağının tüm çeşitleri.

10) YÖRENİN EN ÖNEMLİ EKONOMİK FAALİYETİ ZEYTİNCİLİKTİR: Dünyada ilk zeytin hasadı Altınözü ilçesinde yapılmaktadır. Sofraların vazgeçilmez lezzeti olan “Halhalı” zeytin türü bu yöreye aittir. Ayrıca ilçenin incir, nar ve biberi meşhurdur.

11) İLÇENİN DOĞAL GÜZELLİKLERİ VARDIR:

a) Kamberli Köyü sınırlarında Kamberli Kanyonu, Kanyonun üst tarafında karstik aşınma sonucu oluşan Yeşil Göl (halk arasında Kral Kızı Gölü) ve bu göl üzerinde bulunan şelale ilçenin doğal güzelliklerindendir.

b) Sarıbük Köyünde, halk arasında “Titreyen Ağaç” diye anılan meşe ağacı, anıt ağaç niteliğindeki çınar ağaçları ve mesire yeri ile Şeyh Ali Türbesi vardır.

c) Fatikli Mahallesinde Ayn Recep Mevkiinde asırlık doğa harikası çınar ağacı vardır.

d) Fatikli Mahallesinde Ayn Bayda mevkiinde asırlık doğa harikası çınar ağaçları vardır.

12) DİĞER TARİHİ NİTELİKTEKİ YERLER:

a) Karsu Köyünde, Zikir mevkiinde 18. Yüzyıldan kalma mimarî özellikleri olan sulama bendi ve su değirmeni vardır.

b) Zümre Çiftliğinde, 18. Yüzyıldan kalma mimarî özellikleri olan su değirmeni kalıntısı vardır.

Blok alıntı

Genişletmek için tıkla ...

ALTINÖZÜ KAYMAKAMLIĞI

Hatay Altınözü Yunushanı Gelinler Dağı Nekropolü​

Hatay ilimiz ve Altınözü ilçemiz birçok tarihi ve turistik değere ev sahipliği yapmaktadır. Altınözü ilçemiz bu konuda oldukça zengin bir tarihi mirasa sahiptir. Binlerce yıllık tarih ve kültür birikimiyle eşsiz bir ilçe olan Altınözü, doğal güzellikleri, kültürel dokusu ve tarihi değerleriyle turizm konusunda önemli bir yere sahiptir. İlçemizin kültürel ve turistik değerlerinin tanıtılması noktasında, toplumda turizm bilincini geliştirmek, iç turizmi canlandırmak ve halkın turizm hareketlerine katılımını sağlamak amacıyla kültürel miraslarımıza sahip çıkıyoruz. Turizm hareketliliğini ilçemize çekerek, gerek yerli gerekse yabancı turistlerin ilçemizde zaman geçirmelerini amaçlamaktayız. Kaymakamlığımız, Belediyemiz ve Hatay Valiliği Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığı tarafından hazırlanan Yunushan Gelinler Dağı Roma Nekropolü ve Kaya Mezarları Restorasyon ve Çevre Düzenlemesi Projesinde Roma dönemine ait kaya mezarlarının kazı çalışmaları Hatay Müze Müdürlüğü koordinesinde kazı çalışmaları tamamlanmış olup, kazı başladığında bölgede 19 kaya mezarı bulunmaktaydı. Kazı çalışması sonrası 8 kaza mezarı daha bulunarak toplamda 27 kaya mezarı bulunmaktadır. Kaya mezarlarının üzerinde çeşitli motifler, steller, koçbaşları bulunmaktadır. Yunushan Mahallemizde bulunan Roma dönemine ait Kaya mezarlarının Altınözü turizmine, tarihi ve kültürel varlığına önemli bir katkı sunacaktır. İlçemize gelecek yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekeceğini düşünmekteyiz. Proje kapsamında yürüyüş alanları, çevre düzenlemesi, ışıklandırma çalışması yapılacaktır.

Varlıklı kişilerin yazlık yeri “ALTINÖZÜ”

M.S. 1.yy. 2.yy. Erken Roma döneminde Nekropol olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Varlıklı kişilere ait özel yapılan mezarlar olduğu düşünülmektedir. Oda mezarlar şeklindedir. Her bir mezar odası bir aileye aittir. Dönemin M.S. 1. ve 2. yy. Antakya Roma döneminde doğunun başkenti olarak nitelendirilen yer olduğu düşünülmektedir. Altınözü bölgesinde varlıklı kişilere ait yazlık olarak kullanılan bu bölgenin, emekliliklerini geçirdikleri yer olduğu düşünülmektedir. Bundan dolayı yüksek bir işçilikle bu mezarlar yapılmıştır.

Buradaki mezarlarda yer alan bazı yazıtlarda “Korkusuzca yaşadı” yazmakta, bazılarında ise sadece isim bulunmaktadır. Önce 17 mezar varken, daha sonraki kazılarla bu sayı 27’ye çıkmıştır. En son açılan mezarlar farklı dönemlere aittir. Bazıları Genç Roma dönemine aittir. Son dönemdeki mezarlarda insan ve kültür anlayışının değiştiği görülmektedir. Son kazılarda üzüm odaları ortaya çıkmıştır.

@crypton Tamam kardesim