Kan değerleri, bir kan testi (hemogram veya tam kan sayımı) ile ölçülen ve vücudun genel sağlık durumu hakkında bilgi veren değerlerdir. Bu değerler, farklı hücre türlerinin sayısını, boyutunu ve diğer özelliklerini ölçer. İşte temel kan değerleri ve anlamları:
Bu değerler laboratuvara ve kullanılan ölçüm yöntemine göre değişebilir. Sonuçlarınızı doktorunuzla birlikte değerlendirmeniz önemlidir.
1. Hemoglobin (Hb)
- Normal Değerler:
- Erkek: 13.8-17.2 g/dL
- Kadın: 12.1-15.1 g/dL
- Anlamı: Kırmızı kan hücrelerinde bulunan ve oksijen taşıyan protein. Düşükse anemi (kansızlık), yüksekse dehidrasyon veya polisitemi gibi durumlar olabilir.
2. Hematokrit (Hct)
- Normal Değerler:
- Erkek: %38.3-48.6
- Kadın: %35.5-44.9
- Anlamı: Kanın hacimsel olarak ne kadarının kırmızı kan hücrelerinden oluştuğunu gösterir. Düşükse anemi, yüksekse dehidrasyon veya polisitemi olabilir.
3. Kırmızı Kan Hücreleri (Eritrosit veya RBC)
- Normal Değerler:
- Erkek: 4.7-6.1 milyon/µL
- Kadın: 4.2-5.4 milyon/µL
- Anlamı: Oksijen taşıyan hücreler. Düşükse anemi, yüksekse polisitemi veya akciğer hastalıkları olabilir.
4. Beyaz Kan Hücreleri (Lökosit veya WBC)
- Normal Değerler: 4,000-11,000/µL
- Anlamı: Bağışıklık sisteminin bir parçasıdır. Yüksekse enfeksiyon, iltihap veya lösemi; düşükse kemik iliği sorunları veya bağışıklık sistemi zayıflığı olabilir.
5. Trombositler (Platelet veya PLT)
- Normal Değerler: 150,000-450,000/µL
- Anlamı: Kan pıhtılaşmasında rol oynar. Düşükse kanama riski artar (trombositopeni), yüksekse pıhtılaşma riski artar (trombositoz).
6. Ortalama Hücre Hacmi (MCV)
- Normal Değerler: 80-100 fL
- Anlamı: Kırmızı kan hücrelerinin ortalama büyüklüğünü gösterir. Düşükse mikrositik anemi (demir eksikliği), yüksekse makrositik anemi (B12 veya folat eksikliği) olabilir.
7. Ortalama Hücre Hemoglobini (MCH)
- Normal Değerler: 27-34 pg
- Anlamı: Her bir kırmızı kan hücresindeki ortalama hemoglobin miktarı. Düşükse demir eksikliği anemisi, yüksekse makrositik anemi olabilir.
8. Ortalama Hücre Hemoglobin Konsantrasyonu (MCHC)
- Normal Değerler: 32-36 g/dL
- Anlamı: Kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin yoğunluğu. Düşükse hipokromik anemi, yüksekse hemolitik anemi olabilir.
9. Lökosit Türleri (WBC Differential)
- Nötrofiller: Enfeksiyonlarla savaşır. Yüksekse bakteriyel enfeksiyon, düşükse nötropeni olabilir.
- Lenfositler: Viral enfeksiyonlarla savaşır. Yüksekse viral enfeksiyon veya lösemi, düşükse bağışıklık sistemi zayıflığı olabilir.
- Monositler: Enfeksiyon ve iltihapla savaşır. Yüksekse kronik enfeksiyon veya otoimmün hastalıklar olabilir.
- Eozinofiller: Alerjik reaksiyonlar ve parazitlerle savaşır. Yüksekse alerji veya parazit enfeksiyonu olabilir.
- Bazofiller: Alerjik reaksiyonlarda rol oynar. Yüksekse alerji veya iltihaplı durumlar olabilir.
10. Sedimantasyon Hızı (ESR)
- Normal Değerler:
- Erkek: 0-15 mm/saat
- Kadın: 0-20 mm/saat
- Anlamı: İltihap veya enfeksiyon varlığını gösterir. Yüksekse enfeksiyon, otoimmün hastalık veya kanser olabilir.
11. CRP (C-Reaktif Protein)
- Normal Değerler: 0-10 mg/L
- Anlamı: İltihap veya enfeksiyon belirteci. Yüksekse akut enfeksiyon veya kronik iltihaplı hastalık olabilir.
12. Kan Şekeri (Glukoz)
- Normal Değerler: Açken 70-100 mg/dL
- Anlamı: Yüksekse diyabet, düşükse hipoglisemi olabilir.
13. Karaciğer Fonksiyon Testleri
- ALT (Alanin Aminotransferaz): Normal: 7-56 U/L. Yüksekse karaciğer hasarı.
- AST (Aspartat Aminotransferaz): Normal: 10-40 U/L. Yüksekse karaciğer veya kalp hasarı.
- ALP (Alkalen Fosfataz): Normal: 44-147 U/L. Yüksekse karaciğer veya kemik hastalığı.
14. Böbrek Fonksiyon Testleri
- Kreatinin: Normal: 0.6-1.2 mg/dL. Yüksekse böbrek fonksiyon bozukluğu.
- BUN (Kan Üre Azotu): Normal: 7-20 mg/dL. Yüksekse böbrek sorunları veya dehidrasyon.
15. Lipid Panel
- Total Kolesterol: Normal: <200 mg/dL.
- LDL (Kötü Kolesterol): Normal: <100 mg/dL.
- HDL (İyi Kolesterol): Normal: >40 mg/dL (erkek), >50 mg/dL (kadın).
- Trigliserid: Normal: <150 mg/dL.
Bu değerler laboratuvara ve kullanılan ölçüm yöntemine göre değişebilir. Sonuçlarınızı doktorunuzla birlikte değerlendirmeniz önemlidir.
