Karabük - Safranbolu ve Tarihi Evleri

Safranbolu​

A) TARİHİ VE COĞRAFİ YAPI :

1998 Tarihinde İngiliz Arkeolog Dr.Royer MATHEWS başkanlığındaki bir ekip tarafından Ovacık ve Eskipazar yerleşimlerinde yapılan, arkeolojik yüzey araştırma sonuçlarına göre: bu yörede ki en eski yerleşik hayat, erken bronz (Tunç) devrinde başlamaktadır.
Bölge, (Antik devirde) tarihçi Homeros’un İlyada Destanında Paplagonya olarak geçmektedir. Yörede sırası ile Hititler, Frigler, dolaylı yoldan Lidyalılar, Persler, Helenistik Krallıklar (Pondlar), Romalılar, Selçuklular, Çobanogullari, Candaroğulları ve Osmanlılar egemenlik kurmuşlardır.
Safranbolu Kalesinin (Bugün eski Hükümet Konağının bulunduğu tepe) Selçuklu Sultanı II.Kılıç Arslan’ın oğlu Ankara Meliki Muhittin Mesut tarafından 1196 yılında Türklerin kesin egemenliğine alındığı bilinmektedir.
Candaroğlu Süleyman Paşa Safranbolu’yu 1326 yılında kendi egemenlik sahasına katmıştır. 1332 Yılında Safranbolu’yu ziyaret eden İbn Batuta şehrin o günkü durumu ile ilgili ayrıntılı bilgiler vermektedir.
Safranbolu’nun Osmanlılar tarafından ilk olarak alınışı muhtemelen 1354 yılında Osmanlı Sultanı Orhan Bey’in oğlu Rumeli Fatihi olarak bilinen Şehzade Gazi Süleyman Paşa tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu tarihten sonra Safranbolu yine Osmanlılar ile Candaroğulları arasında yer değişmiştir
1.Mehmet’in (Çelebi Sultan Mehmet) Osmanlı birliğini yeniden sağlamasının ardından, 1416 yılında Osmanlı Ordusu Candaroğulları Beyliği’nin üzerine yürümüş ve bu seferde Safranbolu yeniden Osmanlı ülkesine katılmıştır.
Osmanlı döneminde Safranbolu iki kazadan meydana gelmektedir. Birincisi merkezde bulunan ‘Medine-i Taraklı Borlu’ diğeri bugünkü Yörük Köyünde bulunan ‘***Yörükan-i Taraklı Borlu’***dur’. Önceleri Bolu Sancağına bağlı bu iki kaza sancağın lağvedilmesiyle 1694’de Bolu Sancağı biri Bolu, diğeride bağımsız Viranşehir Sancağı olarak yeni bir idari yapıya kavuşturuldu. 1811 de bu iki sancak kaldırılarak (2.Mahmut Döneminde) Viranşehir Sancağı kuruldu. Bu sancağın merkezi Safranbolu idi.
1870 Yılında Osmanlı’da idari yapı yeniden düzenlenmiş, Safranbolu kaza yapılarak Kastamonu Sancağına bağlanmıştır. Aynı yıl İlçede belediye kurulmuş ve ilk Belediye Başkanı Hacı Muhammet Ağa olmuştur.
1927 yılında İlçe Zonguldak’a bağlanmış, 1945 yılında Ulus Bucağı, 1953 yılında Eflani ve Karabük Bucakları ilçe haline getirilerek Safranbolu’dan ayrılmışlardır. 1995 yılında Karabük’ün İl olması ile birlikte Safranbolu Karabük’e bağlanmıştır.
Türklerden önce Safranbolu’nun THEDORAPOLİS ve DADYBRA olarak adlandırıldığı, Türklerle birlikte yöreye ZALİFRE adının verildiği, bu adın zamanla TARAKLIBORLU ve ZAĞFİRANBORLU olarak değiştiği bilinmektedir. Bu adlardaki ‘borlu’ eki kaleli şehir anlamına gelen BORGLU sözcüğünün değişmiş hali olup, latin kökenli şehir anlamındaki 'polis’ten farklıdır. İlçenin adı 1940’lara kadar ZAFRANBOLU, bu tarihten sonra da son şekli ile SAFRANBOLU haline gelmiştir.
İlçede Osmanlı dönemine ilişkin çeşitli eserler bulunmaktadır. Bunlar arasında Gazi Süleyman Paşa tarafından kiliseden camiye dönüştürüldüğü sanılan ESKİ CAMİİ, Köprülü Mehmet Paşa tarafından 1662 yılında ibadete açılan KÖPRÜLÜ CAMİİ, 1779 yılında yeniden yapıldığı bilinen KAZDAĞLI CAMİİ, 1769’da Sadrazam İzzet Mehmet Paşa tarafından yaptırılan İZZETPAŞA CAMİİ, 1640-1648 yıllarında Cinci Hoca tarafından yaptırılan CİNCİ HANI, eski ve yeni hamamlar ile daha yakın zamanların eseri olan Hükümet Konağı, Frengi Hastanesi, Tokatlı Su Kemeri ve birçok çesme sayılabilir. İlçede ayrıca en eskisi 200 yıllık olduğu tahmin edilen ahşap Türk Evleri bulunmaktadır. Bugün için ilçe’de 1457 eser koruma altındadır.

Safranbolu ilçe merkezi Batı Karadeniz Bölgesinin denizden kuş uçumu 65 km. iç kısmında yer almaktadır. İlçe kuzeyden başlayarak Ulus (BARTIN), Eflani (KARABÜK), Araç (KASTAMONU), Ovacık (KARABÜK) ve Karabük merkez ilçeleriyle çevrilidir.

İlçenin toplam yüzölçümü 1013 km2’dir.

İlçe coğrafi yapı bakımından engebelidir. İlçe merkezinin en alçak noktası 400 metre, en yüksek noktası 600 metre, bütün ilçenin ise en alçak noktası 300 metre en yüksek noktası 1750 metredir.

İlçenin akarsuları ARAÇ ÇAYI, SOĞANLI ÇAYI, OVACUMA DERESİ ve muhtelif derelerdir.
İlçenin iklimi İç Anadolu’nun karasal ikliminden de etkilenen ılıman Karadeniz iklimidir. Yazlar ılık, kısmen sıcak ve yağmurlu, kışlar serin, kısmen soğuk ve kar yağışlı geçer. En yüksek sıcaklık ortalaması 38 derece, en düşük sıcaklık ortalaması -10 derece, yıllık ortalama yağmur 500 mm. ve yıllık ortalama karlı gün sayısı 35’dir. Bitki örtüsü genel olarak ormandır. Ormanlar dışında parça parça tarım alanları yer almaktadır.
Ekli dosyayı görüntüle 4424


Ekli dosyayı görüntüle 4427

Ekli dosyayı görüntüle 4428

Ekli dosyayı görüntüle 4426

Kaynak: T.C Karabük Valiliği

Bu yazdan kalma bir fotoğraf…

fotozade

Bostanbükü köyü 79 ilçeden daha kalabalık​

Karabük’ün Safranbolu ilçesine bağlı Bostanbükü köyü, kayıtlı 6 bin 64 kişiyle, en az nüfusa sahip 364 köyün toplamından ve 79 ilçeden daha kalabalık olmasıyla dikkati çekiyor.​

08.02.2024-Karabük



Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Bostanbükü, 6 bin 64 kişilik nüfusuyla Türkiye’nin en kalabalık köyü olarak kayıtlara geçti. Daha önce 2019’da 5 bin 949 kişiyle bu unvanı alan yerleşim birimi, 2021’de 6 bin 40 kayıtlı nüfusuyla ikinci sırada yer aldı.

Kayıtlı 6 bin 64 kişiyle 2023’te yine en kalabalık köyler listesinin başına yerleşen Bostanbükü, bu sayıyla en az nüfusa sahip 364 köyün toplam nüfusu ile 79 ilçeyi geride bıraktı.

Bostanbükü, demir çelik sanayinin kalbi sayılan ilin merkezine, turizm destinasyonu Safranbolu’ya ve Karabük Üniversitesi’ne yakın konumuyla dikkati çekiyor.

Yaklaşık 3 bin 600 öğrencinin kaldığı Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı 2 yurt, 1500 civarında işçinin istihdam edildiği 2 tekstil fabrikası ve galericiler ile sanayi siteleri bulunan köyde, tarım ve hayvancılık faaliyetleri de ön plana çıkıyor.

“Yatırımlardan dolayı cazibe merkezi haline geliyor”​

Köy muhtarı Osman Alkan, AA muhabirine, 6 bin 64 kayıtlı nüfusla Türkiye’nin en kalabalık köyü unvanını alan Bostanbükü’nde önemli oranda tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin yapıldığı belirtti.

“Köyümüz, Karabük’e ve Safranbolu’ya çok yakın olması dolayısıyla rağbet gören yerleşim yeri haline geldi.” diyen Alkan, ulaşım yakın olduğu için köy sınırlarında çok sayıda işçinin çalıştığı tekstil kuruluşlarının bulunduğunu aktardı.

Alkan, Karabük Üniversitesi’nin de köye çok yakın mesafede bulunduğuna değinerek, “Üniversite köyümüze 2 kilometre uzaklıkta. Köyümüzde oturan hocalarımız var. Yeni sitelerimiz yapıldı. Galericiler sitesi yapıldı. Yatırımlar geldiğinden dolayı cazibe merkezi haline geliyor. İki KYK yurdumuz var.” diye konuştu.

Köy sakinlerinden Fatma Topçuoğlu köylerinin tarıma elverişli olduğunu, topraklarında her çeşit meyvenin yetiştiğini anlattı.

Kıraathane işleten Serkan Türkmen de Türkiye’nin nüfus bakımından en büyük köyünde yaşamaktan dolayı gurur duyduğunu dile getirdi. Tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin ön planda olduğunu belirten Türkmen, “Tarihi Safranbolu ilçesini görmeye gelenleri köyümüze de bekleriz. Gelen misafirlerimizi köyümüzde ağırlamayı isteriz.” dedi.

6.7.2024