Nobel Ödülleri

2024 Nobel Edebiyat Ödülü'nü Güney Koreli roman yazarı Han Kang kazandı​

2024 Nobel Edebiyat Ödülü'nü "şiirsel düzyazısı nedeniyle" Güney Koreli roman yazarı Han Kang kazandı.​

10.10.2024-İstanbul

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nde düzenlenen basın toplantısında, 2024 Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülen isim açıklandı.

Açıklamaya göre, "tarihsel travmalarla yüzleşen ve insan yaşamının kırılganlığını ortaya koyan yoğun şiirsel düzyazısı" nedeniyle Güney Koreli roman yazarı Han Kang, bu ödüle layık görüldü.

2024 Nobel Edebiyat Ödülü'nün sahibi olan Han'ın diğer eserleri arasında ise The Vegetarian, The White Book, Human Acts ve Greek Lessons gibi dünyaca bilinen romanları yer alıyor.

Han Kang kimdir?​

Han Kang, 1970'te Gwangju'da doğdu. 10 yaşından itibaren ise ailesinin taşındığı başkent Seul'un Suyuri bölgesinde büyüdü. Güney Kore'nin en iyi üniversitelerinden biri olarak bilinen Yonsei Üniversitesi'nde Kore Dili ve Edebiyatı okuyan Han, ilk edebi çıkışını 1993'te "Edebiyat ve Toplum" dergisinde yayımladığı beş şiirle yaptı.

Han, "Kırmızı Çapa" ile "1994 Seul Shinmun Bahar Edebiyat Yarışması'nı" kazanarak romancılık kariyerine başladı. "Yeosu" isimli ilk kısa öykü derlemesini 1995 yılında yayımlayan Han, Kore Sanat Konseyi'nin desteğiyle 1998'de 3 ay boyunca Iowa Üniversitesi Uluslararası Yazarlık Programı'na katıldı.

Yayınları arasında kısa öykü ve şiir derlemeleri bulunan Han çok sayıda ulusal ve uluslararası edebiyat ödülüne layık görüldü.

Yazar, çalışmalarında "ataerkillik, şiddet, keder ve insanlık" temalarını çeşitli şekillerde irdeledi.

Han, 2007'de kaleme aldığı "The Vegetarian" romanıyla 2016'da Uluslararası Man Booker Ödülü'nün sahibi oldu.

Yazar, İtalya, İspanya ve Fransa'da da çeşitli edebiyat ödüllerine layık görülürken, 2019'da Norveç'te "Geleceğin Kütüphanesi" projesi için 5. yazar olarak seçildi. Bu kapsamda yazarın "Dear Son, My Beloved" isimli romanı 2114'te yayınlanması planlanan tarihe kadar Oslo'daki Deichman Kütüphanesi'nde tutulacak.

Yazarın, Vejetaryen ve Çocuk Geliyor isimli romanları, Türkçe'ye de çevrildi.

Anadolu Ajansı

2024 Nobel Barış Ödülü, Japon kuruluş Nihon Hidankyo'ya verildi​

2024 Nobel Barış Ödülü'nü dünyanın "nükleer silahlardan arındırılması" alanındaki çalışmalarından dolayı Japon kuruluş Nihon Hidankyo kazandı.​

11.10.2024-Ankara

Norveç'in başkenti Oslo'daki Norveç Nobel Enstitüsünde yapılan basın toplantısında, 2024 Nobel Barış Ödülü'nün sahibi açıklandı.
Burada yapılan açıklamada, "Hibakuşa" olarak da bilinen Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombalarından kurtulanların oluşturduğu bu taban hareketinin, "nükleer silahlardan arındırılmış bir dünyaya ulaşma çabaları ve nükleer silahların bir daha asla kullanılmaması gerektiğini tanıklıklarıyla ortaya koydukları" için ödüle layık görüldüğü bildirildi.
Nihon Hidankyo üyelerinin, atom bombaları saldırılarının ardından nükleer silah kullanımının yıkıcı insani sonuçları hakkında farkındalık yaratmak için yorulmak bilmeden çalıştığı belirtilen açıklamada, zamanla nükleer silah kullanımını ahlaki açıdan kabul edilemez olduğunu vurgulayan güçlü bir uluslararası norm geliştiği, bu normun da "nükleer tabu" olarak bilinir hale geldiği aktarıldı.
Açıklamada, Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombalarından sağ kurtulan "Hibakuşa"nın tanıklığının bu anlamda benzersiz olduğu kaydedildi.
Bu tanıkların kendi deneyimlerine dayanan eğitim kampanyaları oluşturduğu ve nükleer silahların yayılmasına ve kullanılmasına karşı uyarılarda bulunduğu kaydedilen açıklamada, bu kişilerin dünya genelinde nükleer silahlara karşı yaygın bir muhalefetin oluşmasına ve pekişmesine yardımcı oldukları vurgulandı.
Açıklamada, "Norveç Nobel Komitesi yine de cesaret verici bir gerçeği kabul etmek istemektedir: Yaklaşık 80 yıldır savaşta hiçbir nükleer silah kullanılmamıştır. Nihon Hidankyo ve Hibakuşa'nın diğer temsilcilerinin olağanüstü çabaları nükleer tabunun yerleşmesine büyük katkı sağlamıştır. Dolayısıyla bugün nükleer silah kullanımına karşı bu tabunun baskı altında olması endişe vericidir." ifadelerine yer verildi.
Süregelen savaş ve çatışmalarda nükleer silahların kullanılmasına yönelik tehditlerin yapıldığı vurgulanan açıklamada, ödülün, nükleer silahların ne kadar yıkıcı olabileceğini hatırlatmak için dünyanın bu silahlardan arındırılmasını amaç edinmiş bu kuruluşa verildiği aktarıldı.
2023 Nobel Barış Ödülü'nü, İran'da "baskı altındaki kadınlar için gösterdiği mücadele dolayısıyla" cezaevindeki İranlı aktivist Nergis Muhammedi almıştı.
Açıklamada, komitenin bu yılki ödülü Nihon Hidankyo'ya vererek, yaşadıkları acı dolu deneyimleri barışı korumak için kullanmayı seçen ve nükleer silahların olmadığı bir dünya için çalışanları onurlandırmayı hedeflediği bildirildi.

Anadolu Ajansı

2024 Nobel Ekonomi Ödülü'nü Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James Robinson kazandı​

2024 Nobel Ekonomi Ödülü'ne, kurumların oluşumu ve refaha etkilerine ilişkin çalışmalarından dolayı Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James Robinson layık görüldü.​

14.10.2024-Ankara
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nde düzenlenen basın toplantısında, Nobel Ekonomi Ödülü'nün kazananları açıklandı.
Açıklamada, 2024 Nobel Ekonomi Ödülü'nü, kurumların oluşumu ve refaha etkilerine ilişkin çalışmalarından dolayı Türk Prof. Dr. Daron Acemoğlu, İngiliz Prof. Dr. Simon Johnson ve İngiliz Prof. Dr. James Robinson'un kazandığı bildirildi.
2023 Nobel Ekonomi Ödülü'nü, kadınların iş gücündeki yerine ilişkin çalışmalarından dolayı Harvard Üniversitesinde görevli Amerikalı Profesör Claudia Goldin kazanmıştı.

Daron Acemoğlu kimdir?​

Acemoğlu, 3 Eylül 1967'de İstanbul'da dünyaya geldi.
Lisans eğitimini 1989'da İngiltere'deki York Üniversitesinde tamamlayan Acemoğlu, 1990'da Londra Ekonomi ve Siyasal Bilimler Okulunda (LSE) yüksek lisansını tamamlamasının ardından 1992'de aynı üniversiteden ekonomi alanında doktorasını aldı.
ABD'deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsünde (MIT) Ekonomi bölümünde profesör olarak görevini sürdüren Acemoğlu, 2005'te ekonomik düşünce ve bilgiye yaptığı katkıdan ötürü John Bates Clark Madalyası'na layık görüldü.
Siyasi ekonomi, ekonomik kalkınma ve ekonomik eşitsizlik üzerine yaptığı çalışmalarla bilinen Acemoğlu, uzun süredir birlikte çalıştığı Simon Johnson ve James Robinson ile çok sayıda makaleye imza attı.
Acemoğlu, Robinson ile "Ulusların Düşüşü: Güç, Refah ve Yoksulluğun Kökenleri" ve "Dar Koridor", Johnson ile "İktidar ve Teknoloji: Bin Yıllık Mücadele" kitaplarını kaleme aldı.
Ulusların ekonomik ve politik gelişmeleri arasındaki farklılıkların nedenini soruşturan ve devletlerin ekonomik sonuçlarını şekillendirmede kurumların oynadığı role dikkati çeken "Ulusların Düşüşü", akademik çevrelerde ve medyada geniş ilgi gördü.

Simon Johnson ve James Robinson kimdir?​

Simon Johnson, 1963 yılında İngiltere'nin Sheffield kentinde doğdu.
Lisans eğitimini Oxford Üniversitesinde tamamladıktan sonra Manchester Üniversitesinden yüksek lisansını alan Johnson, ABD'deki MIT'de ekonomi alanında profesör olarak ders vermeye devam ediyor.
İngiliz ekonomist James Robison da 1960 yılında dünyaya geldi.
ABD'deki Yale Üniversitesinde doktorasını tamamlayan Robinson, Chicago Üniversitesinde profesörlük görevini yürütüyor.

Nobel Ödülleri hakkında​

İsveçli Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine ölümünden sonra 9 Haziran 1900'de kurulan Nobel Vakfının insanlığa hizmette bulunanlara verdiği ödüller, dünyada en saygın ödüller olarak kabul ediliyor.
Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 dalda en başarılı kabul edilen kişiler veya kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel Ekonomi Ödülü, 1968'de İsveç Merkez Bankasının Alfred Nobel'in anısına ekonomi dalında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla, ilk kez 1969'da verildi.
Nobel Ödülleri, her yıl Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta düzenlenen törenle sahiplerine teslim ediliyor.
Öte yandan ödüllerin 1901'deki başlangıcından bu yana verilmediği birkaç yıl oldu. Toplamda 49 defa yapılan ödül iptallerinin çoğu, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında gerçekleşti.
Ödül törenleri, Kovid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021'de de yapılamamıştı.

Anadolu Ajansı