turgutkuzan
Paylaşımcı Üye
Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.
Yıllardır milli ve yerli bir sosyal medya platformu, arama motoru BEKLENTİMİ zaman zaman internet ortamında paylaştım.
Anladığım kadarıyla, devlet yönetiminde bu alanlarda TRENİN KAÇTIĞI düşüncesi hakimdi.
Yakın zamanda Metaverse tartışmaları başlayınca acaba devlet bu alanda adım atacak mı beklentisine girdim.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır'ın 30.06.2025 tarihinde yaptığı "Ülkemizin ilk büyük yapay zeka dil modelimizi kullanıma sunacağız." ifadesini içeren açıklamalarında neden bahsettiğini anlamak için biraz araştırma yaptım.
Ulaştığım bilgi şu şekilde :
Türkiye’nin yerli büyük dil modeli projesi T3 AI (bazı kaynaklarda “T3 AI’LE” olarak da ifade ediliyor), Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı öncülüğünde geliştirilmekte olan, Türkçe merkezli ve açık kaynaklı bir büyük dil modelidir.
Yaygın bilinen şekliyle söyleyecek olursak ChatGPT, Gemini, DeepAI gibi bir yapay zeka platformu kullanıma açılacak.
Tahminim ismi aile olacak ve 29 Ekim 2025 tarihini içine alan hafta kullanıma açılacaktır.
Açık kaynak özellikli olacağı için, çok sayıda ARA YÜZ üretileceğini tahmin edebiliriz.
Bu ARA YÜZLER için BEKLENTİLERİMİZİ paylaşarak AİLE nin yaygınlaşmasına katkı sağlayabiliriz.
Yıllardır milli ve yerli bir sosyal medya platformu, arama motoru BEKLENTİMİ zaman zaman internet ortamında paylaştım.
Anladığım kadarıyla, devlet yönetiminde bu alanlarda TRENİN KAÇTIĞI düşüncesi hakimdi.
Yakın zamanda Metaverse tartışmaları başlayınca acaba devlet bu alanda adım atacak mı beklentisine girdim.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır'ın 30.06.2025 tarihinde yaptığı "Ülkemizin ilk büyük yapay zeka dil modelimizi kullanıma sunacağız." ifadesini içeren açıklamalarında neden bahsettiğini anlamak için biraz araştırma yaptım.
Ulaştığım bilgi şu şekilde :
Türkiye’nin yerli büyük dil modeli projesi T3 AI (bazı kaynaklarda “T3 AI’LE” olarak da ifade ediliyor), Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı öncülüğünde geliştirilmekte olan, Türkçe merkezli ve açık kaynaklı bir büyük dil modelidir.
Projenin Temel Özellikleri
- Başlatıcı kurumlar: T3 Vakfı, Baykar, Cezeri gibi paydaşların iş birliğiyle ilerliyor.
- İsimlendirme: “T3 AI’LE” — burada "AI" (artificial intelligence) ve “aile” kelimesi harmanlanarak, gönüllülerden oluşan geniş bir toplulukla geliştirildiği vurgulanmakta
- Duyuru tarihi: Aralık 2023’te Take Off Girişimcilik Zirvesi’nde lansmanı yapıldı.
İşlevsellik ve Amaçlar
- Türkçede metin üretimi, çeviri, yazım/yapısal düzeltme gibi görevleri gerçekleştirebiliyor
- Vizyonu: "dil bariyerlerini aşmak, bilginin serbest akışını sağlamak, kültürel zenginliğe katkı sunmak"
- Açık kaynak yapısıyla geliştiricilere, araştırmacılara ve öğrencilere katkı, model ince ayarı (fine-tuning) ve test etme gibi katkı fırsatı sunuyor
Katılım ve Geliştirme Süreci
- Gönüllüler, T3 AI Proje Gönüllü Formu ile modelin geliştirilmesine katılım sağlayabiliyor. T3 Vakfı’nın sitesinden başvuru yapılabiliyor
- T3 AI Hackathon’ları düzenlenerek, hem modelin yetkinlikleri artırılıyor hem de bu model üzerine inovatif uygulamalar üretiliyor. TEKNOFEST kapsamında Hackathon’da API kullanım hakları, model ağırlıkları paylaşılıyor
Güncel Durum & Takvim
- Aralık 2023: Proje duyuruldu.
- 2024: Gönüllü ağ oluşturuldu, geliştirme süreci başladı.
- Hackathon: 2024 ve 2025’te teşvik yarışmaları, ödüllerle devam ediyor (ör. 2025 Hackathon’da 120 000 ₺ kazanç fırsatı) .
Niçin Önemli?
- Türkçe odak: Dil modellerinin genelde İngilizce odaklı olduğu dünyada, Türkçenin incelikleriyle çalışabilen yerli bir sistem geliştirilmesi kritik.
- Topluluk temelli geliştirme: Open source ve gönüllü desteği, şeffaflık ve geniş katılımı sağlıyor.
- Stratejik boyut: Dil bariyerlerini aşarak eğitim, kamu, savunma, kültür gibi alanlarda kullanılabilecek bir altyapı kuruyor.
Özet Tablo
Özellik | Açıklama |
---|---|
Geliştirici | T3 Vakfı, Baykar, Cezeri |
Duyuru | Aralık 2023, Take Off Zirvesi |
Şu anda | Açık kaynak geliştirme, gönüllü katılım, hackathon’lar |
Fonksiyonlar | Metin üretimi, çeviri, düzeltme, uygulama geliştirme |
Topluluk | API ve ağırlıklar üzerinden geliştirici iş birlikleri |
Ne Yapabilirsin?
- Eğer katılmak istersen: T3 AI gönüllü formunu doldurup topluluğa dahil olabilirsin.
- Hackathon’lara başvurarak, modelle birlikte çalışan projeler geliştirebilirsin.
- Açık kaynak repo ve dökümantasyonla model üzerinde ince ayar (fine-tuning) ve uygulama geliştirebilirsin.
Yaygın bilinen şekliyle söyleyecek olursak ChatGPT, Gemini, DeepAI gibi bir yapay zeka platformu kullanıma açılacak.
Tahminim ismi aile olacak ve 29 Ekim 2025 tarihini içine alan hafta kullanıma açılacaktır.
Açık kaynak özellikli olacağı için, çok sayıda ARA YÜZ üretileceğini tahmin edebiliriz.
Bu ARA YÜZLER için BEKLENTİLERİMİZİ paylaşarak AİLE nin yaygınlaşmasına katkı sağlayabiliriz.