Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.
Konu dışına çıkılıyor bununla birlikte sorunuzu cevapsız bırakmayı uygun görmüyorum.
Devlet kurumlarının özelleştirilmesi Çin gibi KOMUNİST ülkelerde bile yapılan bir uygulamadır.
Devlet kurumlarının özelleştirilmesinin birçok nedeni vardır. Bu nedenler ekonomik, siyasi ve yönetsel boyutlara sahiptir.
En yaygın gerekçeler:
1. Verimliliği Artırmak
Devlet işletmeleri, özel sektöre göre genellikle daha düşük verimlilikle çalışır. Bunun nedenleri arasında:
- Bürokrasi,
- Siyasi müdahaleler,
- Performansa dayalı olmayan istihdam gibi unsurlar bulunur.
Özelleştirme, rekabet ortamında daha verimli ve müşteri odaklı hizmet sunulmasını teşvik eder.
2. Devletin Mali Yükünü Azaltmak
Birçok kamu işletmesi zarar eder ve devlet bütçesinden sübvanse edilir. Bu da kamu borcunu ve bütçe açığını artırır. Özelleştirme ile:
- Zarar eden kurumların yükü azaltılır,
- Devletin kasasına satış geliri girer.
3. Kamu Harcamalarını Azaltmak
Kamu işletmeleri için sürekli yatırım ve bakım gereklidir. Özelleştirme ile bu harcama sorumluluğu özel sektöre devredilir.
4. Yatırım ve Teknoloji Gelişimini Hızlandırmak
Özel sektör daha hızlı karar alabilir, yeni teknolojiye yatırım yapabilir. Bu, hizmet kalitesini artırabilir (örneğin: telekomünikasyon, enerji gibi sektörlerde).
5. Piyasa Ekonomisini Güçlendirmek
Özelleştirme, serbest piyasa ekonomisini güçlendiren bir adımdır. Rekabetin artması, fiyatların düşmesi ve tüketici yararının artması beklenir.
6. Siyasi Müdahalenin Azaltılması
Kamu işletmeleri zaman zaman siyasi amaçlarla kullanılır. Özelleştirme, bu tür müdahalelerin önüne geçilmesine yardımcı olabilir.
7. Uluslararası Kurumların Baskısı
Özellikle IMF ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlar, kredi ve destek karşılığında özelleştirme politikalarını önerebilir ya da şart koşabilir.
8. Yolsuzluk ve İsrafın Azaltılması
Kamu kurumlarında denetim zayıf olabilir; bu da kaynak israfı ve yolsuzluk riskini artırır. Özelleştirme, daha sıkı denetim ve şeffaflık beklentisiyle bu riskleri azaltabilir.
Özelleştirmenin Tartışmalı Yönleri
Her ne kadar bu nedenler olumlu görünse de özelleştirmenin:
- Stratejik sektörlerde kamu çıkarına zarar vermesi,
- İşsizlik yaratması,
- Fiyatların artmasına neden olması gibi olumsuz sonuçları da olabilir.
Dolayısıyla her özelleştirme, ekonomik ve toplumsal etkileri dikkatle analiz edilerek yapılmalıdır.
Not: PTT, genel müdürlük olarak hizmet veren, Türkiye'nin posta örgütüdür.
2013 yılı Mayıs ayında TBMM'de kabul edilen tasarı ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi haline gelmiştir.
6 Şubat 2017 yılında yayımlanan kararname ile
devlete ait bütün hisselerinin Türkiye Varlık Fonuna devredilmesi kararlaştırılmıştır.
