The Walking Dead (Pek Çevrilmesini sevmesem de Kitap-Çizgi Romanlarındaki Türkçe çevirisiyle
Yürüyen Ölüler)
Evet Türkiye'de çok popüler olduğunu görmesem de Efsane ve En sevdiğim Karakter olan
Rick Grimes (Andrew Lincoln)'un başrolünü taşıdığı 11 Sezonluk efsane dizi.
The Walking Dead, Robert Kirkman, Tony Moore ve Charlie Adlard'ın aynı adlı çizgi roman serisine dayanan bir Amerikan kıyamet sonrası korku-dram televizyon dizisidir. Dizi ve çizgi roman serisi birlikte
The Walking Dead dizisinin çekirdeğini oluşturmaktadır. Dizide, zombi kıyametinden kurtulan ve "walker (aylak)" olarak bilinen aylakların neredeyse sürekli saldırı tehdidi altında hayatta kalmaya çalışan geniş bir oyuncu kadrosu yer alıyor. Modern uygarlığın çöküşüyle birlikte bu hayatta kalanlar, kendi yasaları ve ahlak kurallarıyla gruplar ve topluluklar oluşturan ve bazen aralarında açık çatışmaya yol açan diğer hayatta kalan insanlarla yüzleşmek zorundadır. Dizi,
The Walking Dead serisinin ilk televizyon dizisidir. (Vikipedi-The_Walking_Dead)
Bence The Walking Dead, yüzeyde bir zombi kıyameti hikâyesi gibi görünse de, aslında insan doğası, toplum yapısı ve ahlaki değerler üzerine derin felsefi sorular soran bir anlatıdır. İnsanlığın medeniyetten sıyrıldığı bir ortamda, insanın iç yüzünü, ahlaki pusulasını ve topluluk bağlarını keşfederiz. Bu anlatıyı üç ana felsefi açıda inceleyebiliriz:
ahlaki çözülme ve dönüşüm,
bireysel ve toplumsal dram,
topluluğun çöküşü ve yeniden inşası.
1. Ahlaki Çözülme ve Dönüşüm
The Walking Dead’in en çarpıcı felsefi yönlerinden biri, ahlakın ne kadar bağlama bağlı olduğunu göstermesidir. Modern toplumda “iyi” ve “kötü” net biçimde çizilmiş gibi görünür. Ancak medeniyet yıkıldığında bu sınırlar bulanıklaşır.
Rick Grimes, dizinin merkezindeki karakter olarak, bu ahlaki değişimi en yoğun yaşayan figürlerden biridir. İlk sezonda bir polis olarak kanuna ve doğru olanı yapmaya sıkı sıkıya bağlıdır. Ancak zamanla,
hayatta kalmanın doğrudan daha baskın bir değer haline geldiğini öğrenir. Ahlaki kurallar yerini pragmatizme bırakır. Bu noktada dizi,
utilitaryen ahlakla (
sonuç odaklı)
deontolojik ahlakı (
görev odaklı) sürekli çatıştırır.
Örneğin, bir karakterin bir çocuğu öldürmesi (
Lizzie) izleyiciye sarsıcı gelir; ancak o çocuk potansiyel bir tehditse, doğru olan ne olur? Karakterler bu tür sorularla yüzleşirken biz de kendi ahlak anlayışımızı sorgularız.
2. Bireysel ve Toplumsal Dram
Dizideki dram, sadece ölüm kalım mücadelelerinden değil, insan ilişkilerindeki derin çatışmalardan doğar. Sevgi, güven, ihanet, sadakat ve kayıplar… Tüm bu duygular, artık hiçbir şeyin
güvende olmadığı bir dünyada daha çıplak ve yoğun yaşanır.
Carl’ın büyüme süreci, çocukluğun nasıl bir lüks haline geldiğini gösterir. Carl, çocukluk ve savaşçılık arasında gidip gelirken, aslında izleyiciye masumiyetin ne kadar kırılgan olduğunu anlatır.
3. Topluluğun Çöküşü ve Yeniden İnşası
The Walking Dead’in en derin felsefi yönlerinden biri, insanın topluluk inşa etme ve yönetme güdüsüdür. Zombiler kıyametin sebebi değil, arka planıdır. Asıl düşman:
insanın kendisi, güç arzusu, paranoya, kontrol ve güvensizliktir.
Alexandria, Hilltop, The Kingdom gibi topluluklar, farklı yönetim biçimlerinin, liderlik stillerinin ve topluluk içi dinamiklerin bir laboratuvarı gibidir. Bu topluluklarda şunu görürüz:
- Demokrasi genellikle kırılgandır. Çünkü kriz ortamlarında güçlü lider arayışı doğar.
- Otoriterlik, kısa vadede düzen sağlar ama uzun vadede despotizme dönüşebilir (Negan örneği).
- Toplumun bir arada kalması, yalnızca ortak düşmana değil, ortak değerlere de bağlıdır. Ancak bu değerler artık yoksa, toplum parçalanmaya mahkûmdur.
Rick ve Negan arasındaki çatışma, sadece iki adamın değil, iki dünya görüşünün savaşıdır:
Bir yanda biz birlikte daha güçlüyüz fikri;
diğer yanda güç bendedir, bu yüzden haklıyım anlayışı.
Sonuç: İnsanlığın Aynası Olarak The Walking Dead
The Walking Dead’in felsefesi, insanlığın medeniyet süsü soyulunca geriye ne kaldığını sorgular. Ahlak yeniden şekillenir, topluluklar çöker ve yeniden kurulur, bireyler sevgi ile nefret, umut ile umutsuzluk arasında savrulur. Her sezon, izleyiciye şu soruları tekrar tekrar sordurur:
- İnsan, ahlakını hangi koşullarda koruyabilir?
- Toplum, ortak düşman olmadan da bir arada durabilir mi?
- Sevdiklerimizi korumak için nereye kadar gitmeliyiz?
- Hayatta kalmak, yaşamakla aynı şey midir?
Dizi, tüm bu soruları cevapsız bırakır belki, ama her karakter ölümü, her yeni topluluk, her ahlaki çatışma bizi insan olmanın özüne daha da yaklaştırır. Bu nedenle The Walking Dead, sadece bir kıyamet dizisi değil,
bir insanlık sınavıdır.
Sahi, önemli olan hayatta kalmak mıdır? yoksa ahlakını yitirmeden hayatta kalmak mıdır? yaşamak için her şeyi yapmalı mıyız? yoksa ahlakını yitiren birer yaşayan ölüler miyiz?
Uzun lafın özeti: Benim gibi bu evrenin üyeleri anlayacaktır ki, The Walking Dead'de amaç zombi değil araçtır. Arka plan zombidir. İnsanın en kötü şartlar altında yine en büyük düşmanı insan olduğunu unutmaması gerektiğini acı bir şekilde öğretir. Yaşamak için en fazla ne kadar ileri gidersin, en iğrenç ne yaparsın? Yoksa ahlakını bozmadan, yozlaşmış bir dünyada temiz ölümü mü seçersin? Ayrıca dizinin ani karakteri öldürmesi sayesinde gerçekten acımasız bir dünyada olduğunuzu iliklerinize kadar hissettiriyor. Çok değer verdiğiniz bir karakterin ölümü sizi gerçek dünyada da acısını hisettiriyor. Unutmayın her canlı mutlaka ölümü tadacaktır. Biraz daha yaşamak için utanç verici şeyler yapmayın.
Evrene atılmak isteyenler için yeni dizileri(spinoffları) da çıktı onları da anlatayım sonra veda edeyim:
1.
Fear the Walking Dead (2015–2023)
Orijinal dizinin öncesini ve bir süre sonrasını konu alır. Salgının ilk günlerinde Los Angeles’ta başlayan kaosu ve sivil düzenin çöküşünü gözler önüne serer. İlk başta yeni karakterlerle ilerleyen dizi, zamanla Morgan, Dwight gibi ana diziden tanıdık karakterlerin de katılmasıyla doğrudan evrenle bütünleşir. Son sezonlarında daha karanlık ve felsefi bir tona evrilir.
2.
The Walking Dead: World Beyond (2020–2021)
10 yıl sonra kurulmuş olan yeni nesil bir toplumun içindeki gençlerin hikayesini anlatır. İki kız kardeşin kayıp babalarını aramak için güvenli bölgelerden çıkıp tehlikeli dış dünyaya adım atmalarını işler. Dizi, büyük bir askeri organizasyon olan Civic Republic Military (CRM) üzerine birçok önemli bilgi verir ve Rick Grimes’ın akıbetine dair ipuçları taşır.
3. Tales of the Walking Dead (2022–)
Her bölümü farklı karakterlere ve zaman dilimlerine odaklanan bir antoloji dizisidir. Bazı bölümlerde tamamen yeni karakterler tanıtılırken, bazı bölümlerde evrenden tanıdık yüzlere odaklanılır (örneğin Alpha'nın geçmişi). Hikayeler bazen dramatik, bazen trajikomik, bazen de deneysel bir anlatıma sahiptir. Evreni genişleten, farklı perspektifler sunan bir yapıdır.
4. The Walking Dead: Dead City (2023–)
Maggie ve Negan, Maggie'nin kaçırılan oğlu Hershel’i kurtarmak için zombilerle dolu New York City’ye gider. İkili, geçmişlerindeki derin nefrete rağmen iş birliği yapmak zorunda kalır. Şehir, farklı suç grupları ve zombilerle dolu, karantinaya alınmış bir bölgedir. Bu dizi, Negan’ın karmaşık iç dünyasını derinlemesine işlerken, Maggie’nin annelik mücadelesine de odaklanır.
5. The Walking Dead: Daryl Dixon (2023–)
Daryl, gizemli bir şekilde Fransa kıyılarına sürüklenir. Salgının Avrupa versiyonuyla ve mutant zombilerle karşı karşıya kalır. Burada Isabelle adlı bir kadınla tanışır ve özel güçleri olduğu düşünülen bir çocuğu koruma görevini üstlenir. Daryl, hem geri dönmenin yolunu arar hem de Fransa’daki yeni tehditlerle savaşır. Farklı bir atmosferi ve dini temalarıyla evrende benzersiz bir tondadır.
6. The Walking Dead: The Ones Who Live (2024)
Evrenin en çok beklenen hikayesi: Rick Grimes’ın yıllar sonra yeniden sahneye çıkışı. CRM tarafından kaçırılmış ve asker olarak kullanılan Rick, bir yandan hayatta kalmaya çalışır, diğer yandan Michonne onu bulmak için tüm tehlikeleri göze alır. Bu dizi, ikilinin dramatik ve destansı yeniden kavuşmasını konu alır. Romantik ve aksiyon yüklü anlatımıyla seriye duygusal bir derinlik katar.
Önerilen İzleme Sırası:
1. Fear the Walking Dead (Sezon 1–3)
2. The Walking Dead (Sezon 1–8)
3. Fear the Walking Dead (Sezon 4–7)
4. The Walking Dead (Sezon 9–11)
5. The Walking Dead: World Beyond (1–2)
6. Tales of the Walking Dead (serbest sıra)
7. Dead City
8. Daryl Dixon
9. The Ones Who Live
