Çağlayancerit İlçesi Tarihi
İlçeye bağlı Küçükcerit Köyü’nde ortaya çıkan mozaik kalıntıları yörede yerleşimin M.S. 3-4 yüzyıla dayandığını göstermektedir. Daha önce yerleşimin olup olmadığının anlaşılması bu yörede yapılacak arkeolojik kazılara bağlıdır. Oğuzların Ceritoğullari boyundan olan ilçe halkının bölgeye yerleşimi,Türklerin Anadolu’ya göçleriyle paralellik göstermektedir.
Bölgede Roma döneminin hüküm sürdüğü sanılmaktadır. İlçenin Aksu Mahallesi Kısık mevkisinde yol yapımı esnasında ortaya çıkan su kanalının Roma döneminden kaldığı sanılmaktadır. Bu su kanalıyla tarihi bir şehir olan 'Göynük’e su götürülmüştür.
İlçenin ilk kuruluşu bu günkü ilçe merkezinin kuzeyinde bulunan pamuk denilen yerdir.İlçenin adının Orta Asya’dan gelen Cerid Aşiretinden geldiği ve bu adla tanındığını söyleyebiliriz. ‘Çağlayan’ tabirinin ise sularının çokluğuna dayanarak kullanıldığı olasılığı kuvvetli bir ihtimaldir.
İlçeye bağlı Küçükcerit Köyünde ortaya çıkan mozaik kalıntıları, yörede yerleşimin M.S. 3-4. yüzyıla dayandığını göstermektedir. Dağlık bir alanda kurulan Çağlayancerit, Elbistan-Pazarcık arasındaki eski tarihi yola hakim konumdadır.
Bu yol, Anadolu’dan Suriye - Irak’a giden en işlek yolun en bilinmeyen kısmıdır. Elbistan- Nurhak, yakınlarındaki Akça Derbent eski zamanlardan beri bilinen ünlü bir geçittir. Elbistan-Pazarcık kervan (ticaret) yolunun güvenliğinin sağlanması için bu derbendin oluşturulmuş olması kuvvetli bir olasılıktır.
Çağlayancerit, konumu itibarıyla Anadolu-Suriye, Irak ticaret yoluna hakim bir yerdedir. 1277 yılında Mısır ordusu ile Muhyiddin İbn-i Abdüzzahir bu yolla Anadolu’ya bin bir güçlükle gelmiştir.
Yalçın, Engizek Dağları’ndan (Hâla sarp yerlerinde örülmüş duvar kalıntıları vardır.) aşan bu tarihi yol, Alaçık’tan Erinci, Besni, Sakarkaya ve Pazarcık’a ulaşır.
İlçe, Selçuklu Devletinin hakimiyetinden sonra Osmanlı İmparatorluğu topraklarında kalmıştır. Kurtuluş Savaşı esnasında herhangi bir işgale maruz kalmayan Çaglayancerit 01.06.1986 tarihine kadar Kahramanmaraş İli Merkez İlçeye bağlı köy olarak kalmıştır. Bu tarihte belediye teşkilatı kurulmuş,sonrasında 04.07.1987 tarihinde 3392 sayılı kanunla ilçe statüsüne kavuşmuştur.
COĞRAFİ DURUM
Çağlayancerit ilçesi coğrafi olarak Akdeniz bölgesi sınırları içindedir. Kuzeyinde Nurhak, doğusunda Adıyaman ili Gölbaşı ilçesi,güneyinde Pazarcık,batısında ise Kahramanmaraş İli Merkez ilçesi bulunmaktadır. İlçenin merkez rakımı 1150 metre dir. İlçede Akdeniz iklimiyle karasal iklim arasında geçiş özelliği taşıyan iklim tipi hakimdir. Yaz mevsimi sıcak ve kurak kış ve mevsimi soğuk ve kar yağışlı,baharlar ise ılık ve yağışlıdır.
İlçe merkezi kuzeyde Engizek dağları, güneyinde ise Öksüz dağı ile çevrili bir vadide kurulmuştur. Köyler genelde dağlık arazide kurulmuş olup, Düzbağ ve Bozlar mahallesi çevresi genelde düzlüktür. İlçede ekilebilir arazi sınırlı olup, dağlık alanların yüksek kesimlerinde orman alanları mevcuttur.
İlçenin yüzölçümü 642 km² dir. Bu yüzölçümünün 10.396 hektarı (% 16) tarım alanı, 23.566 hektarı (% 37) orman ve fundalık, 27.677 hektarı (% 38) çayır ve mera, 5561 hektarı (% 9) ise tarım dışı arazidir.
İlçe sınırları içerisinde toplam orman alanı 18961,5 hektardır. Bu orman alanlarından 1902,5 Hektarı normal koru sahası,3676 Hektarı normal baltalık sahası,13383 Hektarı ise çok bozuk koru sahasıdır. Ormanlarımızda bulunan ağaç türleri ise Meşe,Sedir,Çınar,Karaçam ve Kızılçamdır. İlçenin Engizek Dağları kesiminde yüksek alanlarda yaylak ve otlaklar bulunmaktadır. İlçe sınırları içinden Göksu ve Aksu çayları geçmekte olup, sulanabilir araziler bakımından bu su kaynakları önem taşımaktadır.
Çağlayancerit’in cevizi meşhurdur. “Çağlayancerit Cevizi” Türk Patent Enstitüsü’ne Coğrafi İşaret Başvurusu yapılarak koruma altına alındı. Çağlayancerit Cevizi’ Coğrafi İşaret başvuruları ilanı 13 Kasım 2012 Salı tarihli 28466 sayılı Resmi Gazete’de yayınlandı.
(Resimler Çağlayancerit Belediyesinden alıntıdır.)
İlçeye bağlı Küçükcerit Köyü’nde ortaya çıkan mozaik kalıntıları yörede yerleşimin M.S. 3-4 yüzyıla dayandığını göstermektedir. Daha önce yerleşimin olup olmadığının anlaşılması bu yörede yapılacak arkeolojik kazılara bağlıdır. Oğuzların Ceritoğullari boyundan olan ilçe halkının bölgeye yerleşimi,Türklerin Anadolu’ya göçleriyle paralellik göstermektedir.
Bölgede Roma döneminin hüküm sürdüğü sanılmaktadır. İlçenin Aksu Mahallesi Kısık mevkisinde yol yapımı esnasında ortaya çıkan su kanalının Roma döneminden kaldığı sanılmaktadır. Bu su kanalıyla tarihi bir şehir olan 'Göynük’e su götürülmüştür.
İlçenin ilk kuruluşu bu günkü ilçe merkezinin kuzeyinde bulunan pamuk denilen yerdir.İlçenin adının Orta Asya’dan gelen Cerid Aşiretinden geldiği ve bu adla tanındığını söyleyebiliriz. ‘Çağlayan’ tabirinin ise sularının çokluğuna dayanarak kullanıldığı olasılığı kuvvetli bir ihtimaldir.
İlçeye bağlı Küçükcerit Köyünde ortaya çıkan mozaik kalıntıları, yörede yerleşimin M.S. 3-4. yüzyıla dayandığını göstermektedir. Dağlık bir alanda kurulan Çağlayancerit, Elbistan-Pazarcık arasındaki eski tarihi yola hakim konumdadır.
Bu yol, Anadolu’dan Suriye - Irak’a giden en işlek yolun en bilinmeyen kısmıdır. Elbistan- Nurhak, yakınlarındaki Akça Derbent eski zamanlardan beri bilinen ünlü bir geçittir. Elbistan-Pazarcık kervan (ticaret) yolunun güvenliğinin sağlanması için bu derbendin oluşturulmuş olması kuvvetli bir olasılıktır.
Çağlayancerit, konumu itibarıyla Anadolu-Suriye, Irak ticaret yoluna hakim bir yerdedir. 1277 yılında Mısır ordusu ile Muhyiddin İbn-i Abdüzzahir bu yolla Anadolu’ya bin bir güçlükle gelmiştir.
Yalçın, Engizek Dağları’ndan (Hâla sarp yerlerinde örülmüş duvar kalıntıları vardır.) aşan bu tarihi yol, Alaçık’tan Erinci, Besni, Sakarkaya ve Pazarcık’a ulaşır.
İlçe, Selçuklu Devletinin hakimiyetinden sonra Osmanlı İmparatorluğu topraklarında kalmıştır. Kurtuluş Savaşı esnasında herhangi bir işgale maruz kalmayan Çaglayancerit 01.06.1986 tarihine kadar Kahramanmaraş İli Merkez İlçeye bağlı köy olarak kalmıştır. Bu tarihte belediye teşkilatı kurulmuş,sonrasında 04.07.1987 tarihinde 3392 sayılı kanunla ilçe statüsüne kavuşmuştur.
COĞRAFİ DURUM
Çağlayancerit ilçesi coğrafi olarak Akdeniz bölgesi sınırları içindedir. Kuzeyinde Nurhak, doğusunda Adıyaman ili Gölbaşı ilçesi,güneyinde Pazarcık,batısında ise Kahramanmaraş İli Merkez ilçesi bulunmaktadır. İlçenin merkez rakımı 1150 metre dir. İlçede Akdeniz iklimiyle karasal iklim arasında geçiş özelliği taşıyan iklim tipi hakimdir. Yaz mevsimi sıcak ve kurak kış ve mevsimi soğuk ve kar yağışlı,baharlar ise ılık ve yağışlıdır.
İlçe merkezi kuzeyde Engizek dağları, güneyinde ise Öksüz dağı ile çevrili bir vadide kurulmuştur. Köyler genelde dağlık arazide kurulmuş olup, Düzbağ ve Bozlar mahallesi çevresi genelde düzlüktür. İlçede ekilebilir arazi sınırlı olup, dağlık alanların yüksek kesimlerinde orman alanları mevcuttur.
İlçenin yüzölçümü 642 km² dir. Bu yüzölçümünün 10.396 hektarı (% 16) tarım alanı, 23.566 hektarı (% 37) orman ve fundalık, 27.677 hektarı (% 38) çayır ve mera, 5561 hektarı (% 9) ise tarım dışı arazidir.
İlçe sınırları içerisinde toplam orman alanı 18961,5 hektardır. Bu orman alanlarından 1902,5 Hektarı normal koru sahası,3676 Hektarı normal baltalık sahası,13383 Hektarı ise çok bozuk koru sahasıdır. Ormanlarımızda bulunan ağaç türleri ise Meşe,Sedir,Çınar,Karaçam ve Kızılçamdır. İlçenin Engizek Dağları kesiminde yüksek alanlarda yaylak ve otlaklar bulunmaktadır. İlçe sınırları içinden Göksu ve Aksu çayları geçmekte olup, sulanabilir araziler bakımından bu su kaynakları önem taşımaktadır.
Çağlayancerit’in cevizi meşhurdur. “Çağlayancerit Cevizi” Türk Patent Enstitüsü’ne Coğrafi İşaret Başvurusu yapılarak koruma altına alındı. Çağlayancerit Cevizi’ Coğrafi İşaret başvuruları ilanı 13 Kasım 2012 Salı tarihli 28466 sayılı Resmi Gazete’de yayınlandı.
(Resimler Çağlayancerit Belediyesinden alıntıdır.)
Ekli dosyalar
Moderatör tarafında düzenlendi: