Susam Yetiştiriciliği
Susam, hem yağ bitkisi hem de süs bitkisi olarak değerli bir tarım ürünüdür. Yetiştirilmesi nispeten kolaydır ve birçok farklı toprak türünde ve iklimde adapte olabilir.Toprak:
- Susam, drenajı iyi, orta bünyeli, organik maddece zengin, kumlu-killi, alüvyal, hafif topraklarda iyi yetişir.
- Orta ağır, humuslu topraklarda da iyi gelişmesine karşın fazla killi, kireçli, çok çakıllı, veya su tutan topraklarda iyi gelişemez.
- Susam, sıcağı çok seven bir yağ bitkisidir. 90 – 120 günde gelişme devresini tamamlar. Bu devre içinde aylık ısı ortalamasının 20° C den aşağı düşmemesi ve tohumların çimlenme esnasında toprak sıcaklığının 15° C – 20° C ve daha yukarı ısılarda olması gereklidir.
- Susam ekimi, toprak sıcaklığının en az 10°C olduğu Nisan-Mayıs aylarında yapılır.
- Tohumlar 3-5 cm derinliğe ve 30-45 cm sıra arası olacak şekilde ekilir.
- Dekar başına 4-5 kg tohum kullanılır.
- Susam, gelişme döneminde düzenli sulamaya ihtiyaç duyar.
- Özellikle çiçeklenme ve tohum dolum döneminde sulama kritik öneme sahiptir.
- Fazla sulama, kök çürümesine neden olabilir.
- Toprak nemini kontrol ederek sulama yapılmalıdır.
- Susam, azot, fosfor ve potasyum bakımından zengin gübrelere ihtiyaç duyar.
- Dekar başına 10-15 kg kompost veya 5-10 kg gübre yeterlidir.
- Yabancı otlar, susam ile rekabet ederek verimi düşürebilir.
- Bu nedenle, ekimden sonra düzenli olarak çapa yapılması önemlidir.
- Ayrıca, malçlama yapılarak yabancı otların büyümesi engellenebilir.
- Susam, bazı hastalıklara ve zararlılara karşı hassastır.
- En önemli hastalıklar arasında mildu, yaprak lekesi ve külleme hastalıkları yer alır.
- En önemli zararlılar arasında ise susam güvesi, yaprak biti ve pamuk kurdu sayılabilir.
- Bu nedenle, tarlada düzenli olarak kontrol yapılmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.
- Susam, ekimden 100-120 gün sonra hasat edilir.
- Olgunlaşan susam çiçekleri sararır ve tohumlar sertleşir.
- Hasat, elle veya makine ile yapılabilir.
- Hasat edilen susam çiçekleri kurutulur ve tohumlar ayıklanır.
- Tohumlar, hava geçirmez kaplarda serin ve kuru bir ortamda saklanır.