Yapboz , parçalardan oluşan resim veya fotoğrafın birleştirilmeye çalışıldığı bir tür oyuncaktır. Zorluklarına, parça sayılarına ve büyüklüklerine göre pek çok yapboz türü bulunur. Yapboz parçalarının genel bir şekli yoktur.
Yapboz
Yapboz üreten birçok marka mevcuttur. Farklı markaların ürünleri az da olsa değişiklik gösterebilir. Parça kesim kalitesi, renklerin canlılığı, bir parçanın başka hiçbir yere oturmaması gibi farklılıklar markadan markaya değişebilir. Zorluk derecesi parça sayısına ve renklere bağlıdır. Örneğin, farklı birçok renkten oluşan bir yapbozu tamamlamak siyah beyaz bir yapbozdan çok daha kolaydır. Zorluk derecesi ve bitirme zamanı parça sayısı arttıkça artmaktadır. 50, 100, 150, 200, 500, 1000, 1500, 2000, 3000 parçalık yapbozlar piyasada sıkça bulunur. Bunların dışında 5.000, 10.000, 20.000 ve 24.000 parça yapbozlar da mevcuttur. Bir yapbozu yapmanın en kolay yolu öncelikle çerçevesini oluşturmaktır. İlk yapılması gereken, parçaların içinden bir kenarı düz olan parçaları ayırıp birleştirerek çerçeveyi ortaya çıkarmaktır. Çerçeve tamamlandığında, yapboz bittiğinde ne kadar büyük olacağı da ortaya çıkmış olacaktır. Daha sonraki yöntem, birbiriyle yaklaşık aynı olan renkleri bir araya toplamaktır. Bunun için farklı çanaklar kullanılabilir. Tüm parçaların ön yüzleri çevirerek masaya yatırıldıktan sonra renkleri ayırmak daha kolaydır. En zor kısım ise (varsa) tek renk olan kısımları birleştirmektir. Renkler aynı olduğundan ayırmak mümkün olmayacağından tek tek parçaların denenmesi gerekir. Bunun içinse yöntem parçaları 10x10 (10x8, 10x11 vs. de olabilir) kare oluşturacak şekilde dizip parçaları tek tek sıra ile denemektir. 10’lu sıralar halinde dizili olduklarından kaç parça kaldığını kolayca saymak mümkündür.
18.yüzyılda yapbozlar, düz, dikdörtgen bir tahta parçası üzerine bir resmin boyanması ve ardından küçük parçalar halinde kesilmesiyle oluşturulmuştur. “Dekupaj testeresi” adı, resimleri parçalara ayırmak için kullanılan ve dekupaj testeresi, fretsaw veya kaydırma testeresi olarak tanımlanan aletlerden gelmektedir. Jason Hinds’in yardımıyla, Londralı bir haritacı ve gravürcü olan John Spilsbury, 1760 civarında yapbozları ticarileştiren kişi olarak anılır. Spilsbury’nin tasarımında dünya haritaları kullanılmış ve coğrafi bir öğretim aracı olarak öğrenciler tarafından yeniden birleştirilebilmeleri için uluslar tek tek kesilmiştir. O zamandan beri bu yapbozlar esas olarak birbirine kenetlenen karton parçalardan yapılmakta ve çeşitli görüntü ve tasarımlar içermektedir.
Kaynak: Wikipedia
Yapboz
Yapboz üreten birçok marka mevcuttur. Farklı markaların ürünleri az da olsa değişiklik gösterebilir. Parça kesim kalitesi, renklerin canlılığı, bir parçanın başka hiçbir yere oturmaması gibi farklılıklar markadan markaya değişebilir. Zorluk derecesi parça sayısına ve renklere bağlıdır. Örneğin, farklı birçok renkten oluşan bir yapbozu tamamlamak siyah beyaz bir yapbozdan çok daha kolaydır. Zorluk derecesi ve bitirme zamanı parça sayısı arttıkça artmaktadır. 50, 100, 150, 200, 500, 1000, 1500, 2000, 3000 parçalık yapbozlar piyasada sıkça bulunur. Bunların dışında 5.000, 10.000, 20.000 ve 24.000 parça yapbozlar da mevcuttur. Bir yapbozu yapmanın en kolay yolu öncelikle çerçevesini oluşturmaktır. İlk yapılması gereken, parçaların içinden bir kenarı düz olan parçaları ayırıp birleştirerek çerçeveyi ortaya çıkarmaktır. Çerçeve tamamlandığında, yapboz bittiğinde ne kadar büyük olacağı da ortaya çıkmış olacaktır. Daha sonraki yöntem, birbiriyle yaklaşık aynı olan renkleri bir araya toplamaktır. Bunun için farklı çanaklar kullanılabilir. Tüm parçaların ön yüzleri çevirerek masaya yatırıldıktan sonra renkleri ayırmak daha kolaydır. En zor kısım ise (varsa) tek renk olan kısımları birleştirmektir. Renkler aynı olduğundan ayırmak mümkün olmayacağından tek tek parçaların denenmesi gerekir. Bunun içinse yöntem parçaları 10x10 (10x8, 10x11 vs. de olabilir) kare oluşturacak şekilde dizip parçaları tek tek sıra ile denemektir. 10’lu sıralar halinde dizili olduklarından kaç parça kaldığını kolayca saymak mümkündür.
18.yüzyılda yapbozlar, düz, dikdörtgen bir tahta parçası üzerine bir resmin boyanması ve ardından küçük parçalar halinde kesilmesiyle oluşturulmuştur. “Dekupaj testeresi” adı, resimleri parçalara ayırmak için kullanılan ve dekupaj testeresi, fretsaw veya kaydırma testeresi olarak tanımlanan aletlerden gelmektedir. Jason Hinds’in yardımıyla, Londralı bir haritacı ve gravürcü olan John Spilsbury, 1760 civarında yapbozları ticarileştiren kişi olarak anılır. Spilsbury’nin tasarımında dünya haritaları kullanılmış ve coğrafi bir öğretim aracı olarak öğrenciler tarafından yeniden birleştirilebilmeleri için uluslar tek tek kesilmiştir. O zamandan beri bu yapbozlar esas olarak birbirine kenetlenen karton parçalardan yapılmakta ve çeşitli görüntü ve tasarımlar içermektedir.
Kaynak: Wikipedia
Son düzenleme:
