Bankaya Özgü Döngüsel Sermaye Tamponu (BDST) Nedir?
Bankaya Özgü Döngüsel Sermaye Tamponu (BDST) , Türkiye’de bankacılık sektörünün finansal istikrarını korumak amacıyla 2014 yılında uygulamaya konulan bir makroihtiyati araca verilen isimdir.
BDST, bankaların kredi genişlemelerinde ortaya çıkabilecek aşırı riskleri kontrol altına almayı ve bu risklerden doğabilecek sistemik etkileri azaltmayı amaçlamaktadır.
BDST’nin temel özellikleri:
-
Bankalara göre risk ağırlıklı varlıklarına (RAV) oransal olarak uygulanır. Bu sayede, farklı büyüklükteki ve farklı risk profillerine sahip bankaların BDST yükümlülükleri de farklılaşır.
-
Tampon oranı, Merkez Bankası tarafından belirlenir. Tampon oranı, ekonomik ve finansal koşullara göre %0 ila %2,5 arasında değişebilmektedir.
-
Tampon, çekirdek sermaye oranından ayrı bir sermaye yükümlülüğüdür. Bu sayede, bankaların genel sermaye yeterliliklerini etkilemeden döngüsel risklere karşı dirençlerini artırmayı amaçlamaktadır.
-
Tampon, kademeli olarak uygulanmaktadır. Bu sayede, bankalara zaman tanıyarak uyum süreçlerini kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.
BDST’nin hesaplanması:
BDST, bankaların RAV’lerinin belirli bir yüzdesini kapsar. Tampon oranı, Merkez Bankası tarafından belirlenir ve her yıl yeniden değerlendirilir.
BDST’ye uyum sağlamayan bankalar için yaptırımlar:
BDST’ye uyum sağlamayan bankalar için yaptırımlar uygulanmaktadır. Bu yaptırımlar arasında para cezası , kar payı dağıtımının kısıtlanması ve sermaye artışı yükümlülüğü yer almaktadır.
BDST’nin Türkiye ekonomisine etkileri:
BDST’nin Türkiye ekonomisine şu gibi etkileri olduğu değerlendirilmektedir:
- Kredi genişlemelerini yavaşlatarak finansal istikrarı artırır.
- Sistemik riskleri azaltarak bankacılık sektörünün direncini artırır.
- Uzun vadeli büyümeyi teşvik eder.