Çekirdek Enflasyon Nedir?
Çekirdek enflasyon , gıda ve enerji gibi kısa vadede dalgalanmalara maruz kalan ve genellikle devlet kontrolü dışında seyreden kalemlerin fiyatlarındaki artışları hariç tutarak hesaplanan bir enflasyon göstergesidir.
Çekirdek enflasyonun hesaplanmasında şu kalemler göz önünde bulundurulmaz:
- Gıda fiyatları: Gıda fiyatları, mevsimsel koşullara, hava olaylarına ve tarımsal üretime bağlı olarak sıklıkla dalgalanmalar gösterebilir.
- Enerji fiyatları: Enerji fiyatları ise, küresel enerji arz ve talebine, jeopolitik gelişmelere ve döviz kurlarına bağlı olarak değişebilir.
Çekirdek enflasyon, genellikle Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) veya Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE)'den gıda ve enerji kalemleri çıkarılarak hesaplanır.
Çekirdek enflasyonun önemi:
- Para politikası için önemli bir göstergedir: Merkez bankaları, para politikası kararlarını belirlerken çekirdek enflasyona daha fazla önem verirler. Bunun nedeni, gıda ve enerji fiyatlarındaki dalgalanmaların genellikle geçici olması ve para politikası ile doğrudan bağlantılı olmamasıdır.
- Ekonomideki temel trendleri gösterir: Çekirdek enflasyon, gıda ve enerji gibi dış etkenlerden etkilenmediği için, ekonominin temel trendlerini daha iyi yansıtır.
- Enflasyon riskini değerlendirmek için kullanılır: Çekirdek enflasyondaki artışlar, genel enflasyondaki artışa işaret edebilir. Bu nedenle, yatırımcılar ve finansal kuruluşlar enflasyon riskini değerlendirmek için çekirdek enflasyona bakabilirler.
Türkiye’de çekirdek enflasyon:
Türkiye’de çekirdek enflasyon, TÜFE’den gıda ve enerji kalemleri çıkarılarak hesaplanır.