Çilek, lezzeti ve besleyici değeri ile oldukça popüler bir meyvedir. Hem açık tarlada hem de seralarda yetiştirilebilen çilek, ev bahçelerinde de yaygın olarak tercih edilir.
Çilek yetiştirmeye başlamadan önce:
1. Bölgenizin İklimini Araştırın:
- Çilek, ılıman ve nemli iklimleri sever. Don olaylarının nadir olduğu, yıllık ortalama sıcaklığın 15°C’nin üzerinde olduğu bölgelerde yetiştirilir. İlkbahar geç donları ve sonbahar erken donları çilek üretimini olumsuz etkileyebilir.
2. Toprağınızı Analiz Yaptırın:
- Çilek, iyi drene olan, kumlu-tınlı ve hafif topraklarda çok daha verimli yetişir. Kireçli topraklarda çilek yetiştirilmesi tavsiye edilmez. Toprağınızın pH derecesinin 7.0 - 7.5 arasında olması önemlidir.
3. Doğru Çeşit Seçimi Yapın:
- Bölgenize ve damak tadınıza uygun çilek çeşidini seçin. Erkenci, orta mevsimlik ve geçci çeşitler olmak üzere farklı çilek çeşitleri mevcuttur.
- Yaygın olarak tercih edilen çilek çeşitleri arasında: Elsanta, Albion, Chandler, Korona, Cambridge, Tulameen, Ruby Queen, Viktoria, Cardinal ve Markova yer alır.
Genel Çilek Yetiştirme Adımları:
1. Fidan Seçimi ve Dikimi:
- Güvenilir bir fidanlıktan sağlıklı ve güçlü fideler seçin. Mümkünse, bölgenizde yetiştirilmiş fideleri tercih edin.
- Dikim zamanı, bölgeye göre değişir. Genellikle ilkbahar aylarında (Mart-Mayıs) veya sonbaharda (Eylül-Ekim) dikim yapılır.
- Fidanları, güneş ışığı alan ve hava sirkülasyonu iyi olan bir yere dikin.
- Dikim çukurlarını, fidan köklerinin rahatça sığabileceği büyüklükte kazın.
- Dikimden sonra bol su verin.
2. Budama:
- Budama, çilek bitkisinin şeklini ve hava sirkülasyonunu düzenlemek için önemlidir.
- İlk budamayı dikimden sonraki ilk yıl kışın yapın. Daha sonraki yıllarda her yıl kışın budama yapmaya devam edin.
- Kuru, hastalıklı veya hasarlı yaprakları ve dalları budayın.
3. Sulama:
- Çilek bitkileri, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında düzenli sulamaya ihtiyaç duyar. Toprağın nemli kalmasına özen gösterin, ancak aşırı sulama yapmaktan kaçının.
- Sulama sabah veya akşam serin saatlerde yapılmalıdır.
4. Gübreleme:
- Gübreleme, çilek bitkisinin sağlıklı gelişmesi ve verimliliği için gereklidir.
- Azot, fosfor ve potasyum içeren dengeli gübreler kullanılabilir.
- Gübreleme, ilkbahar ve yaz aylarında yapılmalıdır.
5. Yabani Ot Kontrolü:
- Yabani otlar, çilek bitkisinin gelişimini olumsuz etkiler. Düzenli olarak yabani ot temizliği yapılmalıdır.
- Malçlama yapmak da yabani ot kontrolüne yardımcı olabilir.
6. Hastalık ve Zararlılarla Mücadele:
- Çilek bitkileri, bazı hastalıklara ve zararlılara karşı hassas olabilir.
- Hastalık ve zararlıları erken teşhis ederek gerekli önlemleri alın.
7. Hasat:
- Çilekler, olgunlaştıkça hasat edilebilir.
- Olgunlaşma belirtileri şunlardır:
- Meyveler renklenir ve yumuşar.
- Sapından kolayca kopar.
- Meyvelere hafifçe basıldığında meyve suyu çıkar.