Mısır Uygarlığı

Antik çağ medeniyetlerinden biri olan Mısır Nil vadisi, delta ve birkaç vahadan oluşur. Etrafı balta girmemiş ormanlar, çöller ve bataklılarla çevrili olduğundan korunaklı, izole bir yerdir. Mısır, M.Ö 3.050 yılından önce iki ayrı bölgeden oluşuyordu. Kuzey’de deltada Aşağı Mısır, Güney’de Nil vadisinde Yukarı Mısır. Yukarı Mısır’ın kralı Menes, M.Ö 3100 dolaylarında Aşağı Mısır bölgesini fethederek Mısır’ı birleştirdi. Mısır birleştikten sonra başkenti Abydos’tan Memphis’e taşındı. Ülke bölgelere ayrılarak her bölgeye kraliyet valileri yerleştirilmiştir. Erken hanedanlık dönemi de denilen bu dönem Mısır medeniyetinin şekillenmeye başladığı dönemdir.
s-c00fc7a37f3cecca4467125d30ca7a13e7a87ded

M.Ö 2700’le birlikte eski krallık dönemi başlamıştır. Bu dönemde merkezi yönetim baya güçlüydü. Eski krallık dönemi piramitler çağı olarak da bilinmektedir. Hükümdarlar Mısır’ın güneş tanrısı Ra’nın çocukları olarak gösterilmiştir. İnşa edilen ilk piramit basamaklı piramittir. Rahiplerin ve taşra teşkilatların güçlenmesi ile merkezi yönetim zayıflamaya başlamıştır. Eski krallık dönemi sona ererek 1.Ara dönem başlamıştır.

Eski krallık döneminin bitmesi ile ara döneme giren Mısır, orta krallık dönemi ile tekrar birleştirilmiştir. Firavunlar görkemli mezarlara gömülmek yerine kayaya oyulmuş mezarlara gömülüyorlardı. Asya kökenli kavim olan Hyksoslar, delta bölgesini işgal ederek Mısır ikinci ara döneme girmiştir. Yeni krallık dönemi ile 1.Ahmosis delta bölgesini fethedip Mısır’ı tekrar birleştirmesi ile başladı. Bu dönemde Mısır, Sudan 'dan Filistin’e kadar ulaşmıştır. Bu dönemde tek tanrılı dine geçilmeye çalışmış ama başarılı olunamamıştır. Mısır’ın en ihtişamlı dönemidir. Bronz çağının son dönemlerine doğru Akdeniz de siyasi, ekonomik karışıklıklar olmuştur. Mısırlıların Deniz Kavimleri diye adlandırdıkları halklar Akdeniz’deki şehir devletlerini yıkmış ama Mısır’a geldiklerinde başarısız olmuşlardır. Mısırlılar bu zaferi ölümsüzleştirmek için [İsrail] Anıt Taşı denilen anıtı dikmişlerdir. İsrail isminin geçtiği ilk yerdir. Mısırlılar yense bile bu dönemin karışıklıklarından etkilenmiş ve üçüncü ara döneme girmişlerdir.

Geç hanedanlık döneminde Persler, Mısır’ı ele geçirmeye başladı. Son Mısırlı kraliyet hanedanlığı bu dönemde sona erdi. M.Ö 332 yılında Pers kralı Mazaces daha savaşmadan Büyük İskender’e teslim oldu. O dönemde Mısırlılar için Büyük İskender kurtarıcılarıydı. Mısır’ın Roma donanmasına yenilmesiyle M.Ö 30 yılında Roma’nın eline geçti.

KAYNAK.-onedio

2 Beğeni