2025’Te Türkiye’nin Jeopolitik Ortamı Odaklı Türk Dış Politikası

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.

2025’te Türkiye’nin Jeopolitik Ortamı Odaklı Türk Dış Politikası

SETA, Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı tarafından yayınlanan “2025’TE TÜRKİYE’NİN JEOPOLİTİK ORTAMI” başlıklı kitapçıktan ve Cumhurbaşkanımız, Dış işleri bakanımızın açıklamalarından alıntılar yaparak Türkiye’nin dış politikası hakkındaki düşüncelerimi paylaşacağım. Katkıda bulunan forumdaşlarım olursa memnun olurum.

Kitaptaki kategoriler:

• Küresel Belirsizlikler Döneminde Fırsatları Yönetmek: Türkiye’nin 2025’te Dış ve Güvenlik Politikaları
• Türkiye-ABD İlişkileri: Pragmatizm ve Süreklilik
• Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri
• Türkiye-NATO İlişkileri: Gelişmeler ve Projeksiyonlar
• Türkiye-Rusya İlişkileri: Stratejik İş Birliği Altında Dolaylı Kısıtlama
• Türkiye ve Yeni Suriye: Esed Rejiminin Düşüşünden Sonra İstikrar İnşası
• İsrail-Filistin: Derinleşen Belirsizlik
• Türkiye-İran İlişkileri: İhtiyatlı Komşuluk ve Bölgesel Rekabet
• Türkiye-Afrika İlişkileri
• Balkanlar: Çeşitli Riskler Altında İstikrar
• Güney Kafkasya: Hassas Bir Yıl
• 2025’te Terörle Mücadele: Tehditlere ve Bölgesel Değişimlere Yön Vermek
• Türkiye’nin Savunması: Küresel Vizyon ve Gelişen Kapasite

Kitapta yer alan tablolar:

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.

SETA raporunda Jeopolitik manzara Ortadoğu, Avrupa, Afrika, Güney Kafkasya olmak üzere 4 bölge başlığı altında incelenmiş.

Ortadoğu'da ki başlıca gelişmeler şu şekilde :

1) 13.3.2025 tarihinde ABD başkanı Arap Birliğinin onayladığı Mısır'ın Gazze planını kabul ettiğini açıkladı.
Mısır'ın önerdiği plan üç ana aşamadan oluşuyor: Geçici önlemler, yeniden yapılanma ve yönetim.
Plan, 2030 yılına kadar Gazze'nin yeniden inşa edilmesi ve 2 milyon insanın yerinde kalması amaçlanıyor.

2) 10.3.2025 tarihinde Suriye'de Şam yönetimiyle ülkenin kuzeydoğu bölgelerini kontrol eden Suriye Demokratik Güçleri (SDG) anlaşmaya vardı.
Anlaşma, Suriye'deki tüm etnik ve dini azınlıkların haklarını güvence altına alıyor, SDG kontrolündeki bölge ve altyapıların Şam'a bağlanmasını ve SDG'nin Suriye Ordusu'na entegre edilmesini öngörüyor.
Şam yönetimi ve SDG'nin her maddenin uygulanması için ayrı komiteler kurması ve bunların yıl sonuna kadar hayata geçirilmesi planlanıyor.

3) 16.3.2015 tarihinde
ABD Başkanı Trump, orduya Yemen'deki hedefleri vurma emri verdiğini açıkladı.
Trump'ın açıklamasından sonra ABD ordusu Yemen'in başkenti Sanaa ve Sada ilindeki hedefleri vurdu.
Saldırılarda ölenlerin sayısı 31'e yükselirken, en az 23 kişi de yaralandı.

Husiler son olarak Kızıldeniz'in kuzeyinde ABD'nin "USS Harry S. Truman" uçak gemisine füze ve insansız hava araçlarıyla (İHA) saldırılar düzenledi.

ABD'nin, kara savaşı yapmayı göze almadığı sürece Husileri durdurması İMKANSIZ.
ABD'nin kara savaşı kararı alması ise çok çok düşük bir ihtimal.
Mevcut durum 2025 yılında aynen devam edecektir.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.

Avrupa :

03 Mart 2025 tarihinde Londra'da yapılan Ukrayna Zirvesi sonrası Dışişleri bakanı Hakan Fidan'ın yaptığı açıklamadan:

Önümüzdeki süreçte bu toplantıların daha kısa aralıklarla düzenleneceğini belirten Fidan,
"6 ayda bir veya iki ayda bir değil, belki iki haftada bir ya da üç haftada bir bu tür toplantıları göreceğiz" dedi.

Zirveye Cumhurbaşkanımız davet edilmiş olmakla birlikte Dışişleri bakanının katılması tercih edilmiştir.
Avrupa, Ukrayna probleminin Türkiye olmadan çözülemeyeceği gerçeğini fark etmiş görünüyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump ile 16.03.2025 tarihinde telefon görüşmesi gerçekleştirildi.
ABD Başkanı Donald Trump, Moskova'da ABD'li ve Rus yetkililer arasında yapılan olumlu görüşmelerin ardından salı günü (17.3.2025 tarihinde) Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesi konusunu ele almak üzere görüşeceklerini söyledi.

Tercüme edelim :Trump, Putin görüşmesi öncesinde Cumhurbaşkanımızı bilgilendiriyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 03.03.2025 tarihli açıklaması :
Türkiye'nin hak ettiği şekilde yer almadığı bir Avrupa'nın küresel aktör olarak varlığını sürdürmesinin giderek imkansız hale geldiğini belirterek,
"Açık söylemek gerekirse, Türkiyesiz bir Avrupa güvenliği düşünülemez." dedi.

Avrupa, Türkiye'ninde yer alacağı yeni bir güvenlik sistemi üzerinde çalışmalar yapıyor.
Avrupa, kendi savunma sistemini oluşturma sürecinde ABD ile ilişkilerini OYALAMA şeklinde sürdürecektir.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.

Seta raporunda Afrika

Kuzey Afrika
Doğu Afrika
Sahel Bölgesi
Batı Afrika
Orta Afrika
Güney Afrika
olmak üzere 6 bölge olarak incelenmiş.

Kuzey Afrika'da Mısır ve Libya ile ilgili ilişkilerin önemi gittikçe artmaktadır.

Mısır'da “25 Ocak” ya da “Tahrir Devrimi” olarak adlandırılan, 2011 yılında geniş halk kitlelerinin katılımıyla iki hafta süren protesto gösterileri Cumhurbaşkanı Mübarek’in istifasıyla neticelenmiştir.
2012 genel seçimleriyle iktidara gelen Cumhurbaşkanı Mohamed Mursi’nin yönetimine 3 Temmuz 2013’de askeri müdahaleyle son verilmiştir.
Akabinde yönetimi üstlenen Geçici Hükümet sonrasında 2014’te yapılan seçimlerde,
dönemin Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Abdülfettah Es Sisi Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir.

Cumhurbaşkanı Sisi’nin yeni 6 yıllık 3. görev dönemi, 2 Nisan 2024’te başlamıştır.

Küresel güçler tarafından göreve getirildiğine İNANILAN Sisi, 2024 yılında Mısır'ı BRICS’e üye yapmıştır.

Sayın Cumhurbaşkanımız 14 Şubat 2024 tarihinde Mısır’a resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir.
Ziyaret sırasında Türkiye ile Mısır Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin iki ülke Cumhurbaşkanları eşbaşkanlığında toplanacağına ilişkin mutabakatı ilan eden Ortak Bildiri Sayın Cumhurbaşkanımız ve Mısır Cumhurbaşkanı Sisi tarafından imzalanmıştır.

4 Eylül 2024 tarihinde Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın daveti üzerine ilk kez Türkiye'yi ziyaret etti.
Sisi'nin ziyareti sırasında iki ülke arasında 17 anlaşma imzalandı.

Mısır'ın Arap Birliği onaylı Gazze Planı 13.3.2025 tarihinde ABD tarafından da kabul edildi.

Anladığım kadarıyla Mısır, Türkiye gibi ABD bağımlılığından kurtulmaya çalışmakta.

Bu durum iki ülke arasında işbirliğinin artmasına imkan vermektedir.

Allah (c.c.) rahmeti, selamı ve bereketi üzerimize olsun.

Türkiye - Libya ilişkilerini anlayabilmek için, yakın dönemde Libya'da yaşanan gelişmeler hakkkında bilgi sahibi olmak gerekiyor :

2011 yılında Muammer Kaddafi rejimine karşı başlayan isyan, NATO'nun askeri müdahalesiyle Kaddafi rejiminin devrilmesiyle sonuçlandı.
Libya'da iç savaş başladı.
Bu süreç içerisinde Yunanistan, Libya'ya ait 39 bin kilometrekarelik deniz sınırını işgal etti.
Ülkenin düzensiz durumu, Ulusal Mutabakat Hükümeti ile Temsilciler Meclisi arasında çıkan anlaşmazlıklar Libya'nın bu duruma sessiz kalmasına yol açtı.

2014 yılında başlayan İkinci Libya İç Savaşı, ülkeyi doğu ve batı olarak ikiye böldü.
Türkiye'nin merkezi hükümeti desteklemesiyle isyanlar bastırıldı.
Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde yürütülen barış görüşmeleriyle 2020 yılında ateşkes sağlandı ve geçici bir birlik hükümeti kuruldu.

Türkiye, 27 Kasım 2019’da Libya’daki Ulusal Birlik Hükümeti ile Doğu Akdeniz’de deniz yetki alanlarının sınırlandırılması anlaşmasını imzaladı.
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kayıt altına alınan anlaşma, kıyıları karşılıklı Türkiye ve Libya’nın arasında kıta sahanlığının eşit uzaklık (equidistance) temelinde belirlenmesini öngörüyordu.
Trablus’a gerçekleştirilen son ziyarette, iki devlet arasında Hidrokarbonlar, Protokol Eğitimi, Medya ve İletişim ile Telekomünikasyon alanlarında iş birliği Mutabakat Muhtırası imzalanması ilişkilerin gelişimi açısından kayda değerdir.

T.C. Ticaret Bakanlığı koordinasyonu, Türkiye İhracatçılar Meclisi organizasyonu ile 15-17 Nisan 2025 tarihleri arasında Libya'ya tüm sektörleri kapsayan genel nitelikli bir Ticaret Heyeti gerçekleştirilecektir.
Libya, 2026'da düzenlenecek Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'ne ev sahipliği yapacak.